zondag 31 juli 2011

Scheiding-jojo

Soera 2:226-232

Het vorige onderwerp was het breken van eden. Nu een speciale toepassing: het breken van eden met betrekking tot het huwelijk. Het zal duidelijk worden: de islam geeft mannen een hoop macht.
226. Voor hen die zweren hun vrouw niet meer aan te raken, geldt een termijn van vier maanden. Als ze zich bedenken, zowaar, Allah is vergevingsgezind en genadig.
Gezien het vervolg gaat het hier om scheiding van tafel en bed, voorafgaand aan een echte scheiding. De man bepaalt hier wat er gebeurt, Allah stelt alleen de termijn in. De vrouw speelt geen enkele (actieve) rol.
227. Maar als ze vastbesloten zijn tot scheiding: Allah hoort en weet alles.
De slotformule "Allah hoort en ziet alles" zal wel betekenen dat de zaak hiermee beklonken is. Allah wikt, de man beschikt...

En nu? Is de man nu vrij van zijn vrouw en de vrouw van haar man? Niet helemaal, dat wil zeggen de vrouw is nog niet vrij:
228. Gescheiden vrouwen moeten zich gedurende drie maandelijkse perioden afzonderen. Het is onwettig voor haar als zij verbergt wat Allah in haar moederschoot heeft gemaakt, als zij in Allah en de Laatste Dag geloven. Hun echtgenoten hebben het recht haar in de periode terug te nemen, als zij hereniging wensen. En zij (de vrouwen) hebben vergelijkbare rechten tegenover hen (de mannen), voor zover dat redelijk is, maar het (recht) van mannen gaat boven hun recht. (...)
Als de vrouw in de drie maanden na de scheiding ineens zwanger blijkt, mag de man haar dus nog terugnemen, maar hij hoeft dat niet te doen. De vrouw heeft zo te zien niet het recht het een of het ander te eisen of te weigeren. De rechteloosheid van de vrouw is in feite compleet.
228. (...) Allah is machtig en wijs.
Het lijkt er meer op dat de man oppermachtig is, een macht die hij uiteraard verdient vanwege zijn wijsheid... Toch lijken er wel grenzen te zijn aan wat de man zich kan veroorloven:
229. Een scheiding is slechts tweemaal toegestaan (...)
Dus als een vrouw een keer is weggestuurd en teruggehaald (en dus inmiddels minstens één kind heeft), kan ze daarna nog maar één keer worden weggestuurd en dan is ze van die vent af. Of niet?
229. (...) daarna moet je haar, in harmonie, houden of haar op een vriendelijke manier laten gaan. (...)
Nou heb ik me kennelijk verteld. De man mag zijn vrouw dus tweemaal wegsturen en terughalen, daarna mag hij haar houden of haar nog een keer wegsturen, maar dan "op een vriendelijke manier". In dat geval is de vrouw dus eigenlijk driemaal gescheiden. Het stel heeft dan inmiddels minstens twee kinderen; wat daarmee moet gebeuren lezen we hier niet. Hoewel, het zou kunnen dat het volgende daar toch iets over zegt.
229. (...) Jullie (mannen) hebben niet het recht (dan) iets terug te pakken (van jullie vrouwen) van wat jullie aan haar gegeven hebben (...)
Eens gegeven, blijft gegeven, zouden wij zeggen. Het zou zelfs redelijk zijn als de vrouw die wordt weggestuurd iets extra's meekreeg, bijvoorbeeld om elders een nieuw bestaan op te kunnen bouwen. Maar de moslimvrouw mag dus al blij zijn als ze voor vertrek niet wordt uitgeschud. In beschaafde landen mogen niet alleen de persoonlijke cadeautjes niet worden afgepakt, maar moeten zelfs de gemeenschappelijke bezittingen eerlijk worden verdeeld en moet de meestverdienende bovendien nog lange tijd alimentatie betalen. Om te voorkomen dat we appels met peren vergelijken kunnen we er echter beter de Bijbel bij halen. Hoe is het in het christendom geregeld?
1 Kor. 7:11-12. Maar de gehuwden beveel ik – niet ik, maar de Heere – dat een vrouw niet zal scheiden van haar man; en als zij toch gaat scheiden, moet zij ongehuwd blijven of zich met haar man verzoenen – en dat een man zijn vrouw niet zal verlaten.
Hier is weliswaar enig verschil te zien tussen de instructies aan mannen en vrouwen: vrouwen mogen niet weggaan en mannen mogen hun vrouw niet wegsturen. Daarnaast gedoogt dit vers scheiding "van tafel en bed", misschien om de vrouw te beschermen (want voor de man is niets geregeld). Maar dndanks dat Paulus, de schrijver van deze brief, wel eens voor vrouw-onvriendelijk wordt versleten, staan vrouwen er in deze brief eigenlijk niet slechter voor dan mannen, terwijl in de Koran mannen het recht krijgen met hun vrouw te sollen terwijl hun vrouwen met lege handen staan.

Goed, we waren dus zover dat vrouwen bij hun derde en laatste vertrek niet mogen worden uitgeklopt, maar zelfs op die regel heeft de Koran een uitzondering:
229. (...) behalve als beide partijen vrezen dat ze zich niet zullen kunnen houden aan de door Allah gegeven grenzen (...)
Wat voor grenzen zouden er worden overschreden als de vrouw er met haar eigen spulletjes vantussen gaat? Ik kan hier geen zinnige suggesties bedenken, behalve dat de schrijver hier doelt op de kinderen, die door de man aan de vrouw zijn "gegeven". Hier begeef ik me natuurlijk op glad ijs, en met tegenzin, maar het zou deze uitzonderingsregel wel wat begrijpelijker maken. Voor de weggestuurde vrouw kon het namelijk wel eens heel moeilijk worden om voor haar kinderen te zorgen, zo heel alleen, zonder huis en zonder bron van inkomsten. Dan gebeuren er ongelukken en worden er "grenzen van Allah" overschreden. Nu moeten er anderen aan te pas om te besluiten wat er moet gebeuren:
229. (...) Als jullie vrezen dat zij zich niet zullen kunnen houden aan de door Allah gegeven grenzen, dan hebben ze beiden geen schuld als zij iets opgeeft voor haar vrijheid. Dit zijn de door Allah gegeven grenzen. Overtreed die niet, want wie de grenzen van Allah overtreedt is onrechtvaardig.
Wat de koranschrijver ook met dat "iets" in gedachten had, het is in elk geval de vrouw die iets moet inleveren voor haar  vrijheid. Over de vrijheid die de man krijgt wordt niet gepraat, laat staan dat hij daar iets voor over moet hebben. De Koran is op dit gebied volmaakt partijdig.

Alsof dit alles nog niet genoeg is, komt de Koran vervolgens met een regel die werkelijk ongehoord is.
230. Als hij van haar scheidt mag hij dus niet opnieuw met haar trouwen tot ze met een andere man is getrouwd en hij van haar is gescheiden. Dan is het voor hen beiden geen zonde als ze weer samenkomen, als ze denken dat ze de grenzen van Allah in acht kunnen houden. Dit zijn de grenzen van Allah. Hij maakt ze duidelijk aan hen die kennis hebben.
Het is nu in elk geval duidelijk dat de grenzen van Allah op een nogal vreemde plek liggen.

Er volgen nog twee verzen over dit onderwerp, maar die veranderen er niet veel meer aan.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Op- of aanmerkingen? Plaats ze hier...